พวกเราไม่เคยพูดถึงการทำงานเพื่ออุดมคติ เพราะพวกเราไม่เคยรู้ว่าอุดมคตินั้นมีความหมายอย่างไร
เมื่อพูดถึงการเรียน เราก็พูดต่อเรื่องการงาน ตามมาด้วยการเงิน การเที่ยวเตร่สนุกสนาน การแต่งงานมีครอบครัว ความก้าวหน้าเป็นใหญ่เป็นโต
เราพูดกันถึงเรื่องช่องทางแห่งความก้าวหน้าในอนาคตที่ต้องอาศัยตำแหน่งก้าวขึ้นไป เราจึงมองหาว่า งานอะไรที่ให้เงินเดือนแพงและมีช่องทางก้าวไปได้ไกลในชีวิตส่วนตัว คือ อีกเท่านั้นปีเท่านี้เดือนก็จะได้เงินเดือนเท่านั้นเท่านี้ เป็นหัวหน้าแผนก หัวหน้ากอง อธิบดีหรือผู้อำนวยการ เป็นรองศาสตราจารย์ ศาสตราจารย์ คณะบดีและอธิการบดี ฯลฯ
ซึ่งเมื่อพิจารณาแล้วจะเห็นว่า ล้วนมุ่งสู่ความสำเร็จของตนเอง เราไม่เคยพูดถึงการเรียนการงานอันจะนำไปสู่ประโยชน์แก่สังคม เราไม่เคยคิดว่า เราจะทำงานแล้ว ผลงานควรเสริมสร้างสังคม เราคิดกันแต่เรื่องจะเอาประโยชน์จากสังคม
"การทำงานเพื่ออุดมคติ อันหมายถึงการทำงานเพื่อผลของงาน คือ ให้ผลงานออกมาดี ออกมาเป็นประโยชน์แก่สังคมและประเทศชาติ รวมทั้งประโยชน์แก่สังคมส่วนรวมก็ยอมทำด้วยความเต็มใจ โดยนัยนี้ ผู้ทำงานต้องไม่เล็งผลเลิศไปที่เงิน แต่เล็งไปที่ประโยชน์เป็นเป้าหมายว่า การทำงานของตน สำเร็จประโยชน์เพียงใด"
พวกข้าราชการส่วนใหญ่ถูกเพ่งเล็งที่สุดว่า คิดแต่จะเอาประโยชน์จากราชการ ส่วนเรื่องที่ตนจะทำอะไรให้เป็นประโยชน์แก่ราชการบ้างนั้น ไม่เคยคิดและคิดไม่เป็น ใครเป็นผู้หว่านพืชแห่งความเห็นแก่ตัวเหล่านี้ไว้ในสังคมไทย และจะแก้ไขอย่างไร ?
การทำงานเพื่ออุดมคติ อันหมายถึงการทำงานเพื่อผลของงาน คือ ให้ผลงานออกมาดี ออกมาเป็นประโยชน์แก่สังคมและประเทศชาติ รวมทั้งประโยชน์แก่สังคมส่วนรวมก็ยอมทำด้วยความเต็มใจ โดยนัยนี้ ผู้ทำงานต้องไม่เล็งผลเลิศไปที่เงิน แต่เล็งไปที่ประโยชน์เป็นเป้าหมายว่า การทำงานของตน สำเร็จประโยชน์เพียงใด ผู้ทำงานยังต้องสำรวจความรู้ความสามารถของตนว่าเหมาะสมกับงานหรือไม่ ในการนี้ไม่ต้องคำนึงถึงเกียรติหรือตำแหน่งอันใหญ่โตหรูหรา คำนึงแต่ว่าหน้าที่ของเรานี้จะทำประโยชน์แก่สังคมได้ดีเพียงไร
นักเรียนต้องตั้งเข็มในทางที่ว่า จะเรียนอะไรจึงจะเหมาะสมกับอุปนิสัยของตน เพื่อสำเร็จออกมารับใช้สังคม ไม่คิดกันแต่ว่าจะเรียนอะไรเมื่อสำเร็จแล้วจึงจะรวยเร็ว หรือไปทำงานในตำแหน่งไหน กรมไหน จึงจะมีลู่ทางได้พิเศษมานอกจากเงินเดือน ถ้าคนส่วนใหญ่คิดกันอยู่อย่างนี้ บ้านเมืองไม่มีทางเจริญไปได้.
"คนไทยคิดคำนึง"
